Les Emplois Du Gerondif

Les emplois du gerondif, bir eylemin devam ettiğini veya eş zamanlı olarak gerçekleşen iki eylemi ifade etmek için kullanılan bir Fransız dilbilgisi kavramıdır. İşte gerondifin yaygın olarak kullanıldığı bazı durumlar:

1. Aynı Anda Gerçekleşen Eylemler: Gerondif, iki eylemin aynı anda gerçekleştiğini veya biri diğerinin devam ettiğini belirtmek için kullanılır. Örneğin:
   • En mangeant, j’écoute de la musique. (Yemek yerken müzik dinliyorum.)
2. Neden ve Sonuç İfadesi: Gerondif, bir eylemin nedenini veya sonucunu belirtmek için kullanılabilir. Örneğin:
   • Il est tombé en courant. (Koşarken düştü.)
   • En étudiant dur, tu réussiras. (Çalışarak, başaracaksın.)
3. Eylemin Şekli veya Durumu: Gerondif, bir eylemin şekli veya durumunu belirtmek için kullanılabilir. Örneğin:
   • Elle est partie en pleurant. (Ağlayarak gitti.)
   • Il m’a regardé en souriant. (Gülerek bana baktı.)
4. Hedef ve Amaç Belirtme: Gerondif, bir eylemin hedefini veya amacını belirtmek için kullanılabilir. Örneğin:
   • Il est sorti pour acheter du pain. (Ekmek almak için dışarı çıktı.)
   • Elle a travaillé durant des heures afin de finir le projet. (Proje bitirmek için saatlerce çalıştı.)
5. Yan Cümlelerde Kullanımı: Ana cümledeki eyleme neden veya sonuç belirtmek için gerondif kullanılan yan cümlelerde de sıkça görülür. Örneğin:
   • En marchant rapidement, il arrivera à temps. (Hızlı yürüyerek, zamanında varacak.)
   • En ayant étudié le sujet, je me sens plus préparé. (Konuyu çalışarak, daha hazır hissediyorum.)

Gerondif, Fransızca dilbilgisinde oldukça yaygın bir yapıdır ve çeşitli durumlarda kullanılır. Bu kullanım örnekleriyle gerondifin nasıl kullanıldığını daha iyi anlayabilirsiniz.

Gerondif, Türkçe’de “mastar” olarak karşılık bulur. Fransızcada “-ant” ekiyle oluşturulan gerondif yapıları, Türkçede genellikle bir eylemin “-erek” veya “-arak” yapısıyla ifade edilir. Örneğin:

• Fransızca: En marchant dans le parc, j’écoute de la musique. Türkçe: Parkta yürüyerek müzik dinliyorum.
• Fransızca: Elle est sortie pour faire des courses. Türkçe: Alışveriş yapmak için dışarı çıktı.

Bu şekilde, gerondifin kullanıldığı eylemler Türkçede “erek/arak” yapısıyla ifade edilir. Ancak bazı durumlarda Türkçe’de gerondif yapıları farklı ifade edilebilir veya Türkçede kullanımı daha sınırlı olabilir.

Gerondif Kullanımına Örnekler

1. Eylem sırasında devam eden eylemler:
   • En mangeant son repas, il a regardé la télévision. (Yemeği yerken televizyon izledi.)
2. Nedeni veya sebebi belirtme:
   • En voyant le film, j’ai pleuré. (Filmi görünce ağladım.)
3. İki eylem aynı kişi tarafından gerçekleştirildiğinde:
   • Il est rentré en fermant la porte derrière lui. (Kapıyı arkasından kapatıp içeri girdi.)
4. Fiilin devam eden yan eylemleri:
   • Il a fait ses devoirs en écoutant de la musique. (Müzik dinleyerek ödevlerini yaptı.)
5. İkili bağlamalar:
   • Il est sorti tout en laissant les lumières allumées. (Işıkları açık bırakarak dışarı çıktı.)
6. Koşullu cümleler:
   • En allant à la banque, tu pourrais retirer de l’argent. (Bankaya giderken, para çekebilirsin.)
7. Aynı eylemi farklı bir bakış açısından ifade etme:
   • En étudiant beaucoup, il espère réussir son examen. (Çok çalışarak, sınavını geçmeyi umuyor.)
8. Zaman bağlacı olarak:
   • Après avoir terminé son travail, elle est rentrée à la maison. (İşini bitirdikten sonra eve döndü.)

Bu örnekler, gerondifin çeşitli kullanımlarını göstermektedir. Gerondif, eylemin devam ettiği bir durumu veya bir eylemin diğerini nasıl etkilediğini belirtmek için kullanılır.

Gerondif Kullanırken Dikkat Edilecek Hususlar

Gerondif, Fransızca’da fiillerin -ant eki alarak türetilen bir şeklidir ve -ing ekiyle benzer bir işlevi yerine getirir. İşte gerondif kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar:

1. Fiil Kökü: Gerondif, bir fiilin köküne -ant eklenerek oluşturulur. Örneğin, “manger” (yemek) fiili “mangeant” şeklinde gerondif hâline gelir.
2. Süreklilik: Gerondif, bir eylemin devam ettiğini, aynı anda veya hemen ardından gerçekleşen başka bir eylemi ifade eder. Örneğin: “En lisant le livre, j’ai trouvé une nouvelle idée.” (Kitabı okurken, yeni bir fikir buldum.)
3. Amaç ve Neden: Gerondif, bir eylemin amacını veya nedenini belirtmek için kullanılabilir. Örneğin: “Il est sorti en courant.” (Koşarak dışarı çıktı.)
4. Bağımlılık: Gerondif, bir cümlede genellikle bir ana fiil ile birlikte kullanılır ve bu ana fiilin türüne bağlı olarak farklı anlamlar kazanabilir.
5. Zamanlar: Gerondif, zamanlara göre değişmez; yani hem şimdiki zamanda hem de geçmiş veya gelecek zamanda kullanılabilir.
6. Negatif Form: Gerondif’in negatif formu, “ne… pas en + gerondif” veya “sans + gerondif” yapısıyla oluşturulur. Örneğin: “Sans parler, il a quitté la salle.” (Konuşmadan, odadan ayrıldı.)
7. Düz Yüklem: Gerondif, düz bir yüklem olarak da kullanılabilir, yani başka bir fiil veya ifadeye bağlı olmadan tek başına bir cümle oluşturabilir. Örneğin: “Il est parti en disant au revoir.” (Veda ederek ayrıldı.)

Bu hususlara dikkat ederek gerondif kullanabilir ve daha doğru ifadeler oluşturabilirsiniz.

Alıştırma

1. (Manger) —— à l’extérieur, elle a profité du beau temps.
2. En (regarder) —— attentivement, il a découvert de nouveaux détails.
3. En (parler) —— avec ses amis, elle a trouvé une solution.
4. (Voyager) —— souvent, ils ont vu beaucoup de pays différents.
5. (Écouter) —— de la musique, il se détend après une longue journée.
6. (Faire) —— du yoga, elle trouve la paix intérieure.
7. (Jouer) —— du piano, il exprime ses émotions.
8. (Étudier) —— la langue française, elle améliore ses compétences linguistiques.
9. (Courir) —— tous les matins, il maintient une bonne forme physique.
10. (Lire) —— un bon livre, elle se perd dans l’histoire.