Fransızca Cümle Nasıl Kurulur ,Flaş kartlardan ve çeşitli uygulamalardan kelimeleri ezberlemek, tam anlamıyla Fransızca öğrenmek anlamına gelmez. Ancak, bu, kelime dağarcığını genişletmenin faydasız olduğu anlamına gelmez. Kelimeleri sadece izole birer öğe olarak değil, dilin temel yapı taşları olarak düşünmek önemlidir. Yani, bir kelimenin tek başına pek anlam ifade etmeyebileceği, ancak bir cümle içinde kullanıldığında gerçek anlamını bulabileceği bir yaklaşım benimsemek önemlidir.

Fransızca gramer kuralları sadece isim cinsiyetleri, sıfat-isim uyumları ve fiil çekimleri ile sınırlı değildir. Dilin yapısını tam olarak anlamak için cümle yapılarına da odaklanmak gereklidir. Fransızca’da datif, nominatif, belirtme ve soru cümleleri gibi dilbilgisel kavramlar Türkçe ile benzerlik göstermez, ancak cümle yapısı, kelime sırası ve bağlaçların kullanımı gibi konularda benzerlikler bulunabilir.

Bu bağlamda, dilin temel yapı taşlarına odaklanarak, örneğin sıfat tamlamalarının cümle içindeki yerini anlamak, Fransızca öğrenme sürecini daha etkili ve bütünlük içinde kılabilecek önemli bir adımdır. Bu yaklaşım, dilin daha geniş bir bağlamını anlamak için önemli bir temel oluşturabilir.

S: Süje ya da özne V: Verb yani fiil O: Obje ya da nesne anlamına gelir

Cümle Tipi	Biçim	Örnek	Çeviri
Basit Bildirim	S+V+O	Öğretmen öğrencilerini sever.	Öğretmen öğrencilerini seviyor.
Olumsuzluk	S+’ne’+V+’pas’+O	Sinemaya gitmek istemiyorum.	Sinemaya gitmek istemiyorum.
Sorgulayıcı cümleler	1. ‘est-ce-que’ içeren önsöz cümlesi 2. Tersi: V+S+O (resmi)	Ödevini yaptın mı? Bana kütüphanenin nerede olduğunu söyleyebilir misin?	Ödevini bitirdin mi? Kütüphanenin nerede olduğunu öğrenebilir miyim?
Emir cümlesi	V+O	Kapıyı aç!	Kapıyı aç!
Sıfat ile basit bildirim	S+V+Adj (adj konuyla ‘uyumlu’ olmalıdır!)	Kız güzel. Köpek çok güzel.	Kız şirin. Köpek şirin.
Zarf zamiri	S+’y’+V	Devam et!	Gidelim!
ilgi cümleleri	Nesneler için ‘que’ insanlar için ‘qui’	Bana verdiğin kitap… Şarkı söyleyen adam…	Bana verdiğin kitap… Şarkı söyleyen adam…

 

Fransızca cümle kurma, belirli dilbilgisi kurallarına ve yapılarına dayanır. İşte temel bir Fransızca cümle oluşturma rehberi:

1. İsimlerin Cinsiyeti: Fransızca’da isimler eril (maskülen) veya dişil (feminin) olabilir. İsimin cinsiyeti, sıfatların ve belirli zamirlerin şeklini etkiler.
2. Belirli ve Belirsiz Tanımlıklar: İsmin cinsiyeti ve baş harfi dikkate alınarak belirli (le, la, les) veya belirsiz (un, une, des) tanımlıklar kullanılır.
3. Sıfatların Sıralanması: Sıfatlar genellikle ismin önüne gelir ve cinsiyetle uyumlu olmalıdır. Sıfatların sıralanması genellikle büyüklük, renk, malzeme vb. özelliklere göre yapılır.
4. Zamir Kullanımı: Belirli veya belirsiz tanımlıkların yerine isimlerin yerine kullanılabilirler. Fransızca’da kişisel zamirler (je, tu, il/elle/on, nous, vous, ils/elles) sıkça kullanılır.
5. Fiilin Çekimi: Fiiller, öznenin zamirine, zamanına ve kipine göre çekilir. Fransızca’da fiillerin düzensiz çekimleri de bulunur, bu nedenle çekim kurallarını öğrenmek önemlidir.
6. Cümlenin Yapısı: Fransızca cümlelerde genellikle özne + yükleme + nesne yapısı kullanılır. Ancak, cümle yapısı zamirler veya başka dilbilgisi unsurları eklenerek değiştirilebilir.

Örnek bir cümle:

• Türkçe: “Benim güzel evim yüksek bir dağın tepesindedir.”
• Fransızca: “Benim güzel evim yüksek bir dağın tepesinde.”

Bu cümlede, “maison” (ev) ismi dişil olduğu için “belle” sıfatı ile uyumlu kullanılmıştır. Belirli tanımlık olarak “au” (à + le) ve sıfat olarak “haute” (yüksek) kullanılmıştır. Cümlede ayrıca zamir “ma” (benim) ve zamir “d’une” (de + une) kullanılmıştır. Fiil çekimi de göz önünde bulundurularak cümle oluşturulmuştur.

Nesne İçeren Basit Fransızca Cümleler

ümle dizilişi; yani cümlenin öğelerinin doğru sıralaması bir dilde ilk başta öğrenilmesi gereken dilbilgisi kurallarındandır.

Fransızca tıpkı İngilizce’de olduğu gibi S+V+O yani özne-fiil-nesne dizilimine sahiptir. Bu dizilim ilginç bir şekilde özelllikle Romen dillerinde gözlenmektedir. Türkçe’de ise tahmin edebileceğiniz gibi S+O+V dizilimi bulunur. Anadili Türkçe olan öğrencilerin batı dillerini öğrenirken çok zorlanıp, Japonca gibi doğu dillerini öğrenirken çok daha rahat konuşmayı öğrenebilmesinin temel sebeplerinden biri olarak gösterilebilir.

Özne + Yüklem+ Belirtili nesne + Belirtisiz nesne

Fransızca ve İngilizce’deki belirtili belirtisiz nesne durumu Türkçe’dekinden biraz daha farklıdır. Aşağıda bu kalıp kullanılarak oluşturulmuş basit Fransızca cümleler verilmiştir:

• Marie donne le livre à sa maîtresse. Marie, kitabı öğretmenine verir.
• Jean okul çantasını kardeşine iade eder. Jean, abisine miktarını geri verir.
• Suzanne apporte les pommes à la cuisine. Suzanne elmaları mutfağa taşır.

Fransızca’da etre ve avoir yardımcı fiiliyle kurulan cümlelere örnekler:

• J’ai fini la vaisselle. Bulaşıkları bitirdim.
• Les parents ont gaté ces enfants! Ebeveynleri bu çocukları şımartmış!
• Le maitre avait donné des devoirs. Öğretmen ödev vermişti.

Telaffuzlarda zorlandığını düşünüyorsanız Fransızca Alfabe ve Harflerin okunuşu sayfamıza göz atabilirsiniz.

Zamirlerle Cümle Dizilimi

Pek çok dilde olduğu gibi Fransızca’da da cümledeki kelimelerin hepsi ya da bir kısmı zamirse farklı bir dizilime tabi tutulurlar.

Marie montre son dessin à sa maman. Marie, çizimini annesine gösterir.

Elle montre son dessin à sa maman. (O)Çizimini annesine gösterir. (kişi zamiri özne durumunda olduğu için yine en başta kalmıştır.)

Bazen Fransızca’da bir nesneyi bir zamir kullanarak cümle içinde tanımlamak çok daha uygundur.

Elle le lui montre. Üstteki cümle ile aynı anlamı taşımasına rağmen le, dessin kelimesinin yerini almıştır. Lui ise maman için kullanılmıştır.

Nesne zamirleri fiilden ÖNCE ama özneden SONRA gelir. Hangi sırayla geldikleri zamire bağlıdır:

Son dessin? Elle me le montre! Me, le den önce gelmiştir. Bu kurala göre:

Özne + ‘ben’, ‘te’, ‘se’, ‘biz’, ‘sen’ + ‘the’, ‘the’, ‘les’ + ‘o’, ‘onların’ + (zarf zamiri “y”) + ‘en’ + Fil.

Olumsuz Cümleler

Fransızca olumsuz cümle yapısı ne…pas and ne…point (bu kısım yöreye göre kullanılır ya da kullanılmaz) şeklindedir. Dolayısıyla Fransızca’da olumsuz cümle yapma oldukça basit kurala ve şablona dayalıdır.

Öznenin hemen arkasına “Ne” gelir.
“Pas” fiilden hemen sonra gelir.

Marie ne montre pas son dessin à sa maman. Marie, çizimini annesine göstermez.

Marie ne le montre pas à sa maman. Marie, onu annesine göstermez.

Marie ne lui montre pas son dessin. Marie, çizimini ona göstermez.

Marie   bunu ona  göstermiyor .  Marie, ona bir şey göstermez.

Marie ne montre aucun dessin à sa mère. Marie, annesine hiçbir çizimi göstermez.

Sıfatlar, Zarf İfadeleri Ekleme

Zarflar ve Zarf Grupları

Zarf grupları ya da complément circonstanciel, cümlenin başında, ortasında ya da sonunda bulunabilir. Başta veya sonda olduklarında vurgulanırlar. Tek kelimelik zarfları cümle ortasında kullanmak daha günlük konuşmalara uygundur.

Bu tür ifadeler bir zamanı ifade edebilir:

Marie lui montrera son dessin demain. Marie ona çizimini yarın gösterecek.

Demain, Marie lui montrera son dessin. Yarın Marie ona çizimini gösterecek.

Marie lui montrera demain son dessin. Marie yarın ona çizimini gösterecek.

Ancak, bir faaliyetin gerçekleştiği bir yeri belirtmek için complément circonstanciel construction kullanıyorsanız, o yeri cümlenin ortasına koyamazsınız:

Marie lui montrera à l’école son dessin. Marie, ona çizimini okulda gösterecek.

Zarf Zamiri

Zarf zamiri “y” (yön) diğer zamirlerin çoğundan sonra, ancak çoğul zamir “en” den önce gelir. Genellikle ilerici bir eylemi veya gerçekleşmek üzere olanı belirtmek için kullanılır. Ancak, ‘y’ yalnızca dinleyici konuşmacının ne hakkında konuştuğunu biliyorsa kullanılabilir:

Marie va à l’école. Marie okula gider. Eğer dinleyici Marie’nin nereye gittiğini biliyorsa konuşmacı şunu söyleyebilir: Marie y va. Marie gidecek.

Ormana gidiyoruz. Ormana gideriz.

Nous y allons. Gidiyoruz.

Sıfatlar ve Cümle İçindeki Yerleşimleri

Türkçenin aksine, Sıfatlar genellikle ismin hemen sonrasına yerleştirilir:

Türkçe konuşan biri “kırmızı balon” derken Fransızca konuşan biri “le ballon rouge” demektedir. İşte birkaç örnek daha:

• le lion affamé. = aç aslan
• l’enfant somnolent(e) = uykusuz çocuk
• le chat (la chatte) ludique = oyuncu kedi

BAGS grubunu biliyor musunuz? Sıfatın isimden önce geldiği yapıları belirtir:

• Beauty (Güzellik): Un joli ballon. Güzel bir balon. Daha fazla: Une jolie femme (güzel bir kadın), une belle chanson (güzel bir şarkı)
• Age (Yaş): Un vieux ballon. Eski bir balon. Daha fazla: Un viel homme (yaşlı bir adam), une vieille bicyclette (eski bir bisiklet)
• Goodness (İyilik): Un méchant ballon. Kötü bir balon. Daha fazla: un bon vin (iyi bir şarap), une bonne amie (iyi bir arkadaş).
• Size (Ebat): Un grand ballon. Büyük bir balon. Daha fazla: Un petit ballon (küçük bir balon), une petite fille (küçük bir kız).

Bir durumu ifade eden fiillerle kullanılan sıfatlar fiilden sonra gelir:

Le ballon est vert. Balon yeşildir.

Le ballon semble petit. Balon küçük görünüyor.

Le ballon deviendra grand. Balon büyük olacak.

Sıfatların her zaman cinsiyet ve sayı bakımından nitelendirdikleri isme uyması gerektiğini unutmayın.

Bağlı Tümcecikler ve Sıfat Tümcecikleri

Sıfat Tümcecikleri

Sıfat tümcecikleri, isim bir nesne ise “que”, isim bir insan ise “qui” zamiri ile belirtilir.

Bu tür yan cümleler genellikle cümlenin sonuna yerleştirilir ve tanımladıkları ismin hemen ardından gelir. Ancak, bir istisna durumu, niteleyici ismin özne olması halinde, bu yan cümlenin cümle içindeki normal yerinden taşınarak önce gelmesidir.

Eğer yan cümle çok uzunsa, bu durumda virgülle ana cümleden ayrılmış bir konumda da bulunabilir.

• J’aime la chanson que tu chantes. Dinlediğin şarkıyı seviyorum.
• La chanson que tu chantes est belle. Dinlediğin şarkı güzel.
• Marie donne à Daniel le livre qu’elle a acheté. Marie, Daniel’e satın aldığı kitabı verir.

Bağlı Tümcecikler

Birbiriyle bağlantılı ifadeler, bir fiilin nesnesi olan tümceciklerdir. Söz konusu fiil, genellikle düşünce ve duygular ve bunların ifade edilmesiyle ilgilenir. Ya mastar cümleleri ya da “que” bağlacı ile biçimlendirilmişlerdir.

• Trene binmeye karar verdim  . Trene binmeye karar verdim.
• Elle aide William à apprendre le français. William’ın Fransızca öğrenmesine yardım ediyor.

Fransızca Soru Cümleleri

Fransızca’da soru cümlesi oluşturmanın birden fazla yolu var. Diyaloğunuzu geliştirebilecek bazı ipuçları:

Bu mu

Fransızca’da bir soruyu formüle etmenin en kolay yolu, cümlenin başına “est-ce-que” koymaktır. Bunun devamında normal kelime sırasını kullanabilirsiniz.

Est-ce-que vous pouvez m’aider? Bana yardım edebilir misiniz?

Ancak bu tip soru cümlesi çok şık kabul edilmez. Bundan dolayı Fransizca dersleri öğretmeniniz diğer soru formunu kullanmanızı isteyebilir.

Terse Çevirme

Daha zarif ifade şekli, özne ve yüklemi tersine çevirmek, fiili cümlenin başına koymak ve özne-fiil grubunu tirelemektir:

Pouvez-vous m’aider?  Bana yardım edebilir misiniz?

Cümlenin konusu hitap ettiğiniz kişi değilse, cümlenin başında kalır ve ek bir özne olan “il” eklenir.

Soru Kelimeleri

Evet veya hayır ile cevaplanamayan sorular için soru kelimeleri kullanılır. Cümlenin başında gelirler ve ardından tersine çevrilmiş özne-fiil grubu gelir.

Fransızca’daki soru kelimelerinin bir listesi:

• Kim:  Kim
• Ne:  yapma
• Quoi: bazen kim yerine kullanılır
• Où: neresi
• Comment: nasıl
• Neden:  neden
• Combien: ne kadar
• Ne:  hangisi

Koşul Cümlesi

Fransızca, iki cümle üzerindeki bir koşulu ifade etmek için Fransızca “si … alors” çiftini kullanır, ancak bazı Fransızca ifadelerde “alors” kullanılmaz. Daha çok konuşma dili olarak kabul edilir.

Si tu veux apprendre la langue, alors il faut bien apprendre ton vocabulaire français. Dili öğrenmek istiyorsan Fransızca kelimelerini öğrenmen gerekecek.